Καταρράκτης

Χειρουργείο Καταρράκτη

Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι μια επέμβαση ρουτίνας και η πιο αποτελεσματική διαδικασία για την αποκατάσταση της όρασης: μάθετε παρακάτω για τα συμπτώματα του καταρράκτη, την εξέλιξη και την ανάρρωση μετά τη χειρουργική επέμβαση.

Ο καταρράκτης είναι μια κοινή ασθένεια των ματιών και η κύρια αιτία της βλάβης της όρασης σε όλο τον κόσμο (48% των περιπτώσεων). Η μοναδική επιλογή είναι η χειρουργική θεραπεία.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ O ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ ;

Καταρράκτης είναι η ‘θόλωση’ του φακού. Ο φακός είναι μια φυσική δομή που βρίσκεται μέσα στο μάτι πίσω από την ίριδα (το έγχρωμο μέρος του ματιού). Ο φακός είναι απαραίτητος για την όραση αλλά και για την εστίαση, δηλαδή την ικανότητα να βλέπουμε κοντά και μακριά.

Η συνηθέστερη αιτία του καταρράκτη είναι η ηλικία και επομένως η γήρανση, αλλά ο καταρράκτης μπορεί επίσης να προκληθεί από τραυματισμό στα μάτια (μετατραυματικός καταρράκτης), προϋπάρχουσα οφθαλμική διαταραχή (αμφιβληστροειδοπάθεια, προηγούμενη χειρουργική επέμβαση ματιών κ.λπ.), ιατρική θεραπεία (κορτικοειδή, ακτινοθεραπεία κ.λπ.) ή χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης. Στα παιδιά μπορεί να εμφανισθεί συγγενής καταρράκτης, η οποία είναι κληρονομική πάθηση.

Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καταρράκτη, όπως το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η έκθεση στο ηλιακό φως (υπεριώδεις ακτίνες).

 

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Καθώς μεγαλώνουμε, ο κρυσταλλικός φακός, που είναι κανονικά διαφανής, γίνεται όλο και πιο θολός. Το φως δυσκολεύεται να περάσει από αυτόν τον φακό και να φτάσει στον αμφιβληστροειδή. Αυτό εμποδίζει τη σωστή αντίληψη των εικόνων και των χρωμάτων.

Ο καταρράκτης δεν αναπτύσσεται εξίσου και με τον ίδιο βαθμό. Μπορεί να σχηματιστεί μόνο στο ένα μάτι, ή πιο συχνά και στα δύο, οδηγώντας σε θολή όραση και σε προοδευτική βλάβη της όρασης που δεν μπορεί να διορθωθεί με τη χρήση γυαλιών.

Άλλα συμπτώματα που μπορεί επίσης να εμφανιστούν:

• μικρές κηλίδες ή μικροσκοπικές κηλίδες στο οπτικό πεδίο
• δυσκολία αντίληψής χρωμάτων ή αντιθέσεων
• όραση μέσα από πέπλο
• δυσκολία στην ανάγνωση και αυξημένη ευαισθησία στο φως, συμπεριλαμβανομένης της αντανάκλασης, ιδιαίτερα κατά την νυχτερινή οδήγηση
• διπλωπία στο ένα μάτι

Ένας καταρράκτης μπορεί επίσης να επηρεάσει τη δύναμη των γυαλιών σας, οδηγώντας σε μυωπία ή επιδεινώνοντας την υπάρχουσα και εξασθενώντας τη μακρινή όραση.

Οφθαλμική εξέταση, είναι απαραίτητη για την σωστή διάγνωση. Οι ασθενείς πρέπει να συμβουλευτούν τον οφθαλμίατρό τους, ο οποίος θα τους ενημερώσει για τη χειρουργική επέμβαση βάσει του βαθμού όρασης τους.

 

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ

Δεν υπάρχει υπάρχουσα ιατρική θεραπεία για τον καταρράκτη η μόνη επιλογή είναι η χειρουργική επέμβαση. Είναι μια καθιερωμένη τεχνική και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, έχει εξαιρετικά ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Εάν η όραση επηρεάζεται ελαφρώς, ενδέχεται να μην είναι απαραίτητη η επέμβαση καταρράκτη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να αρκεί απλώς να αλλάξετε τα γυαλιά σας. Ο οφθαλμίατρός σας θα αξιολογήσει εάν η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη με βάση τον αντίκτυπο της μειωμένης όρασης στις καθημερινές σας δραστηριότητες (ανάγνωση, οδήγηση, αναψυχή κ.λπ.).

Εάν δεν πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση, ο φακός θα γίνεται όλο και πιο θολός. Αυτό θα επηρεάσει την όρασή σας και τελικά την αυτονομία στις καθημερινές σας δραστηριότητες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πρέπει να επισκέπτεστε συχνά τον οφθαλμίατρο σας ώστε να μπορεί να αξιολογήσει την κατάσταση.

Οι κύριες αντενδείξεις για τη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι:

• ο ασθενής διαπιστώνει ότι η απλή χρήση γυαλιού επιλύει το πρόβλημα,
• ο ασθενής έχει ιατρικό ιστορικό το οποίο θα καθιστούσε επικίνδυνη τη χειρουργική επέμβαση
• Ο ασθενής δεν μπορεί να διασφαλίσει τη σωστή μετεγχειρητική φροντίδα και παρακολούθηση.

 

ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ

Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη περιλαμβάνει την αφαίρεση του φακού και την αντικατάστασή του με ένα συνθετικό, που ονομάζεται ενδοφακός.

Ορισμένοι φακοί μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη διόρθωση της πρεσβυωπίας, της μυωπίας και του αστιγματισμού καθιστώντας έτσι περιττό το να φοράτε γυαλιά μυωπίας/πρεσβυωπίας μετά από το χειρουργείο.

Στάδια χειρουργικής επέμβασης καταρράκτη

Η νοσηλεία δεν είναι απαραίτητη. Η ίδια η διαδικασία διαρκεί περίπου δεκαπέντε λεπτά. Εκτελείται σε αποστειρωμένο περιβάλλον. Η χειρουργική επέμβαση γίνεται με τον ασθενή ξαπλωμένο στο χειρουργικό κρεβάτι.

Οι ασθενείς καλούνται να φτάσουν περίπου 2 ώρες πριν από την προγραμματισμένη ώρα χειρουργείου προκειμένου να γίνει η σωστή προετοιμασία.

Σήμερα, υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός πρωτοκόλλων θεραπείας και καινοτομιών που επιτρέπουν τη μείωση του χρόνου αναμονής και της προετοιμασίας των ασθενών.

Η μυδρίαση (διαστολή της ίριδας) επιτυγχάνεται είτε με τη χορήγηση οφθαλμικών σταγόνων 45 λεπτά έως 1 ώρα πριν από το χειρουργείο του καταρράκτη, είτε μέσω ενδοφθάλμιας ένεσης που πραγματοποιείτε κατά την διάρκεια του χειρουργείου και απαιτεί 45 δευτερόλεπτα.

Η τοπική αναισθησία χορηγείται με τη μορφή οφθαλμικών σταγόνων. Οι περιοχές γύρω από το μάτι και η οφθαλμική επιφάνεια (το ίδιο το μάτι) απολυμαίνονται χρησιμοποιώντας ειδικά αντισηπτικά προϊόντα.

 

Μετεγχειρητική φροντίδα

Οι περισσότεροι ασθενείς δεν αναφέρουν πόνο στα μάτια μετά από το χειρουργείο του καταρράκτη.

Οι οφθαλμικές σταγόνες για μετεγχειρητική φροντίδα συνταγογραφούνται αμέσως μετά την επέμβαση. Οι ασθενείς πρέπει να τις χρησιμοποιούν καθ’ όλη τη διάρκεια της καθορισμένης περιόδου από τον θεράπων ιατρό τους, ακόμη και αν το μάτι φαίνεται εντελώς φυσιολογικό. Επιπλέον, είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην τρίβετε το μάτι στο οποίο έχει γίνει η επέμβαση καταρράκτη. Ίσως χρειαστεί ο ασθενής να φορέσει προστατευτικό έμπλαστρο το βράδυ ενώ κοιμάται.

Ιδανικά, μακιγιάζ των ματιών δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για τουλάχιστον μία εβδομάδα μετά την επέμβαση. Μπορείτε να συνεχίσετε τις φυσιολογικές σας δραστηριότητες την επόμενη ημέρα της χειρουργικής επέμβασης, εκτός από το κολύμπι και την έντονη σωματική άσκηση η οποία απαγορεύεται για τις πρώτες δύο έως τρεις εβδομάδες μετά την επέμβαση. Οι ασθενείς πρέπει να απέχουν από την οδήγηση έως ότου αισθανθούν ότι η όρασή τους έχει επιστρέψει στο φυσιολογικό. Ωστόσο, επιτρέπονται τα ταξίδια, συμπεριλαμβανομένης της πτήσης με αεροπλάνο.

Αυτές οι συστάσεις φυσικά θα προσαρμοστούν από τον θεράποντα ιατρό σας.

Η όραση βελτιώνεται κανονικά μετά από μερικές εβδομάδες. Οι συχνές εξετάσεις στα μάτια είναι απαραίτητες για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν επιπλοκές. Τα γυαλιά μπορούν να συνταγογραφηθούν εάν η οπτική οξύτητά σας παραμείνει χαμηλή μερικές εβδομάδες μετά τη χειρουργική επέμβαση. Τα γυαλιά ηλίου μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση τυχόν προβλημάτων ευαισθησίας που αντιμετωπίζετε μετά την επέμβαση.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου ανάρρωσης, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει άδεια ασθενείας εάν το κρίνει σκόπιμο λόγω της εργασίας και της κατάστασης της υγείας σας.

 

Παρενέργειες

Η θολή όραση μετά από το χειρουργείο είναι φυσιολογική, αλλά αυτό θα βελτιωθεί αρκετά γρήγορα. Μπορεί επίσης να εμφανισθεί κόκκινο μάτι μετά, υποδεικνύοντας ελαφρά αιμορραγία που θα απορριφθεί και θα εξαφανιστεί μετά από μερικές ημέρες.

Μπορεί να αισθάνεσθε το μάτι σας ερεθισμένο ή σαν να έχει άμμο ή ξένο σώμα μέσα του. Ομοίως, μπορεί να αισθανθείτε πόνο στο μάτι σας για 24 ώρες μετά το χειρουργείο.

Όποιο και αν είναι το ζήτημα, ο οφθαλμίατρός σας θα σας εξηγήσει λεπτομερώς όλους τους πιθανούς κινδύνους και επιπλοκές. Επιπλέον, εάν εμφανίσετε μη φυσιολογικά συμπτώματα τις ημέρες μετά το χειρουργείο (πρησμένο ή να έχει πύον), θα πρέπει να ενημερώσετε αμέσως τον γιατρό σας.

 

Sources :

_{(1) Ameli, Le traitement de la cataracte [en ligne]. Disponible sur : www.ameli.fr/marne/assure/sante/themes/cataracte/traitement}

_{(2) Ameli, Comprendre la cataracte [en ligne]. Disponible sur : www.ameli.fr/assure/sante/themes/cataracte/comprendre-cataracte.}

_{(3) Haute Autorité de Santé, Fiche pertinence des soins indications et contre-indications de la chirurgie de la cataracte liée à l’âge [en ligne]. Disponible sur : www.has-sante.fr/jcms/c_2906983/fr/fiche-pertinence-des-soins-indications-et-contre-indications-de-la-chirurgie-de-la-cataracte-liee-a-l-age.}

_{(4) Bérengère Deforge, Gilles Duluc, Julie Garnon, François Mourey, Mihail Ott, « Le parcours “patient debout” - L’expérience de l’hôpital Saint-Louis », Gestions hospitalières, Numéro 574, mars 2018.}

_{(5) Haute Autorité de Santé, Conditions de réalisation de la chirurgie de la cataracte : environnement technique – Rapport d'évaluation technique, Juillet 2010 [en ligne]. Disponible sur : www.has-sante.fr/jcms/c_992026/fr/conditions-de-realisation-de-la-chirurgie-de-la-cataracte-environnement-technique-rapport-d-evaluation.}

_{(6) ANAP, Premier Cercle SD - Bloc opératoire « Concilier qualité de prise en charge et efficience » - Mettre en œuvre la démarche « patient debout » au bloc opératoire [en ligne].  Disponible sur : http://bloc-operatoire.anap.fr/publication/2138.}

_{(7) Jennifer Marie-Louise, Ramin Tadayoni, « Ophtalmologie : des progrès notables, des espoirs thérapeutiques, à quel coût ? », La Revue du Praticien Médecine Générale, Tome 67, n° 10, décembre 2017, pp. 1 097-1 106.}

_{(8) Clémence Bonnet, Antoine Brezin, « Cataracte, quand opérer ? », La Revue du Praticien Médecine Générale, Tome 32, n° 1 000, mars 2018, pp. 326-327.}